Oficjalna wizyta rosyjskiego szefa MSZ Siergieja Ławrowa, która rozpoczęła się 7 kwietnia, w Turcji pokazuje, że Rosja spadła z pozycji globalnego gracza na arenie międzynarodowej do roli lokalnego petenta.
Na zewnątrz stosunki polityczne i gospodarcze pomiędzy Rosją i Turcją są wręcz modelowe. W 2022 roku doszło do czterech oficjalnych spotkań prezydenta Władimira Putina ze swoim tureckim odpowiednikiem Recepem Tayyipem Erdoganem. Agresja rosyjska na Ukrainę sprawiła, że Turcja przyjęła na siebie nieformalną rolę łącznika w kontaktach pomiędzy obu walczącymi stronami.
Jednym z widocznych i bardzo dobrze ocenianych przez społeczność międzynarodową efektów politycznego zaangażowania, stało się wypracowanie zasad dotyczących umowy zbożowej, która pozwoliła już wyeksportować ponad 25 milionów ton pszenicy z portów nad Morzem Czarnym do odbiorców na całym świecie.
Dzięki mediacji tureckiej dyplomacji 18 marca tego roku przedłużono kolejny raz obowiązywanie umowy, ale tylko o 60 dni. Rosja publicznie ogłosiła, że jest to akt dobrej woli, ale postawiła także kilka warunków, które w ciągu najbliższych tygodni powinny być spełnione. Wydaje się, że teraz Siergiej Ławrow przyjechał, żeby wszystko to dobitnie wyartykułować.
Strona rosyjska domaga się pilnego podłączenia do systemu rozliczeń międzynarodowych transferów SWIFT Rosselkhozbanku (Rosyjskiego Banku Rolnego), który jest państwowym bankiem zajmującym się obsługą handlu płodami rolnymi. Bank kontrolowany jest bezpośrednio przez Bank Rosji.
Kolejnym punktem jest zniesienie sankcji i przywrócenie jeszcze przed sezonem żniwnym dostaw do Rosji maszyn rolniczych i umożliwienie zachodnim firmom wykonywanie usług serwisowych. Ukraina powinna również wyrazić zgodę na otwarcie i bezpieczną eksploatację rurociągu amoniakalnego z zakładów w Togliatti do portu w Odessie.
Zniesione miałyby być sankcje nałożone na rosyjskie firmy zajmujące się transportem produktów rolnych i nawozów sztucznych oraz potrzebne jest wyrażenie zgody na ubezpieczanie ładunków eksportowanych nawozów i zboża w transporcie morskim.
W tym przypadku wydaje się, że Turcja może być skłonna wywierać nacisk na ukraińskich negocjatorów, którzy mają pełną świadomość trudnej sytuacji związanej z tym, że za pięć miesięcy magazyny zbożowe zaczną się zapełniać plonami z nowych zbiorów. Tymczasem nadal do sprzedania jest ponad 15 milionów ton pszenicy z 2022 roku.
Niedawna wizyta przedstawicieli amerykańskiego Departamentu Handlu w Ankarze nie pozostawiła złudzeń. Administracja prezydenta Joe Bidena jednoznacznie nakazała wstrzymanie wykorzystywania tureckich lotnisk i portów do prowadzenia reeksportu towarów objętych embargiem.
Rosyjskie firmy na masową skalę kupowały bowiem potrzebne części zamienne dla przemysłu, sprzęt komputerowy i tysiące innych towarów w Dubaju, Singapurze, RPA i samolotami sprowadzały ładunki do Turcji. Ten reeksport osiągnął ogromną skalę, aż nagle w połowie marca celnicy powiadomili, że wstrzymują odprawianie tranzytowych przesyłek.
Obecnie częściowo rolę punktu tranzytowego przejął Azerbejdżan, ale lotnisko w Baku nie ma takiego potencjału, jak kilka dużych tureckich lotnisk przygotowanych do odprawy cargo. Turcja to także duży importer rosyjskiej ropy naftowej i - z punktu widzenia Ławrowa i rosyjskich interesów - warto w trakcie dwustronnych rozmów zadbać, aby to się w najbliższym czasie nie zmieniło.
"Pomimo skomplikowanej sytuacji międzynarodowej, rosyjsko-turecki dialog polityczny, głównie na szczeblu szefów obu państw trwa" - poinformowało w komunikacie rosyjskie MSZ przy okazji wizyty Siergieja Ławrowa w Turcji, który odbył rozmowy ze swoim odpowiednikiem Mevlutem Cavasoglu.
Wybory prezydenckie w tym kraju mają się odbyć 14 maja tego roku. Chcąc pokazać swoim rodakom skuteczność w działaniu, która została mocno nadwerężona przy okazji spóźnionej reakcji na trzęsienie ziemi, Erdogan być może szuka sukcesu na polu dyplomatycznym.
Czy uda się przekonać wysłannika Putina do ustępstw w sprawie rozpoczęcia negocjacji pokojowych z Ukrainą? Trudno powiedzieć, ale takiego rozwoju wypadków nie można wykluczyć.
Jest jeszcze jedna misja, z którą przybył do Ankary Siergiej Ławrow. Rzecz dotyczy utrzymania przez linie lotnicze Turkish Airlines mostu powietrznego z kilku lotnisk, aby rosyjscy obywatele mogli w okresie wakacyjnym na masową skalę wypoczywać w tureckich hotelach. To jest ważne dla spokoju społecznego w Rosji. W związku z sankcjami nałożonymi na linie Aerofłot większość samolotów z powodu braku części zamiennych i regularnych przeglądów technicznych nie nadaje się do eksploatacji.
Oglądasz archiwalną wersję strony Europejskiego Kongresu Gospodarczego.
Co możesz zrobić:
Przejdź do strony bieżącej edycji lub Kontynuuj przeglądanie
