Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej podczas rozpoczętego dziś w Katowicach Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EEC) przekonywała, że włączenie się w budowę gospodarki, która „rozwija się bez konieczności niszczenia planety”, może być korzystne dla wszystkich. - By osiągnąć nasz cel, musimy działać wspólnie. Potrzebujemy przedsiębiorców, inwestorów, miast takich jak Katowice. Potrzebujemy odważnych pomysłów - apelowała przewodnicząca KE.
-
W wystąpieniu Ursuli von der Leyen znalazły odbicie niektóre główne nurty tematyczne EEC: szanse i obawy związane z realizacją Zielonego Ładu, boom w energetyce odnawialnej i elektromobilność.
-
Największy klimatyczny program inwestycyjny na świecie to, zdaniem szefowej KE, szansa na odbudowę i przebudowę gospodarki.
-
Transformacja, jak zapewniła przewodnicząca Komisji, musi dokonać się przy sprawiedliwie rozłożonych obciążeniach – z myślą o tych, których droga do celu jest dłuższa.
Zachęta do włączenia się w przyspieszającą transformację europejskiej gospodarki, a także przekonanie, że regulacyjne i finansowe otoczenie Europejskiego Zielonego Ładu zapewni korzyści z włączenia się w realizację jego celów – to główna teza wystąpienia Ursuli von der Leyen w trakcie inauguracyjnej części Europejskiego Kongresu Gospodarczego, największej imprezy biznesowej Europy Centralnej.
Transformacja już trwa
Von der Leyen przypomniała racje twórców Zielonego Ładu i szerzej – kluczowe założenia europejskiej polityki klimatycznej.
- Nie możemy dłużej opierać gospodarki na węglu. Środowisko naturalne nie jest w stanie ponieść związanego z tym kosztu, a szkody wyrządzone klimatowi są już zbyt poważne. Coraz częściej jesteśmy świadkami klęsk żywiołowych - argumentowała szefowa KE.
Jej zdaniem gospodarki krajów Unii mogą rozwijać się bez konieczności niszczenia środowiska. Europejskie firmy już teraz, jak zauważyła, uwzględniają zieloną transformację w swoich modelach biznesowych, a coraz więcej konsumentów domaga się produktów minimalizujących wpływ produkcji na zmiany klimatu i środowisko.
Przewodnicząca Komisji zwróciła uwagę na ważne dla Polski i polskiej gospodarki zjawiska składające się na trwającą już transformację europejskiej gospodarki: dynamiczny rozwój zielonej energetyki (przede wszystkim sektora offshore, na który zdecydowanie stawia polska polityka energetyczna) czy – promowaną w rządowych strategiach – produkcję na rzecz rozwoju elektromobilności.
- Jedna trzecia elektrycznych autobusów w Europie jest produkowana w Polsce - zauważyła von der Leyen. - Polska zajmuje kluczowe miejsce w bardzo istotnym łańcuchu wartości – mowa tu na przykład o produkcji ogniw elektrycznych. Polska, wraz z innymi środkowo- oraz wschodnioeuropejskimi krajami, stanowi istną kuźnię innowacji.
Wspólnymi siłami
Unijny plan odbudowy oraz środki z unijnego budżetu dają, zdaniem von der Leyen, możliwość zainwestowania 500 miliardów euro w działania przybliżające do osiągnięcia celów klimatycznych.
- To największy klimatyczny program inwestycyjny na świecie – podkreśliła Przewodnicząca.
Zwróciła też uwagę na znaczenie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji – jego celem jest wspieranie regionów, których droga do transformacji będzie dłuższa - oznajmiła.
- Stworzyliśmy Społeczny Fundusz Klimatyczny w celu obniżenia kosztów energii oraz transportu ponoszonych przez słabiej przygotowane do zmiany gospodarstwa domowe oraz przedsiębiorstwa - zaznaczyła.
Ta solidarnościowa deklaracja dobitnie wybrzmiała na Śląsku, choć dotyczy także innych regionów Polski i Europy.
- Musimy działać wspólnie. Razem możemy stworzyć gospodarkę bezemisyjną, która będzie służyć człowiekowi i naturze - apelowała von der Leyen. - Potrzebujemy przedsiębiorców, inwestorów, miast takich jak Katowice. Potrzebujemy świeżych i odważnych pomysłów ze wszystkich grup tworzących nasze społeczeństwo.
W konkluzjach wystąpienia pojawił się zgodnie z oczekiwaniami motyw nowego europejskiego Bauhausu – ruchu kulturowego skupionego wokół Europejskiego Zielonego Ładu, któremu van der Leyen patronuje osobiście i z dużym zaangażowaniem.
- Zapytaliśmy artystów, projektantów, naukowców i inżynierów, w jaki sposób pogodzić założenia zrównoważonego rozwoju ze stylem. Jak będą wyglądały w przyszłości nasze miasta i wsie? Jak powinny wyglądać ubrania, które są modne, a zarazem zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju? Jak możemy zamienić nasze budynki w filtry, które usuwają dwutlenek węgla z atmosfery? - opisywała ideę jego inicjatorka. - Nowy europejski Bauhaus wzbogaca Europejski Zielony Ład o element kulturowy i kreatywny. Zmienia go w coś namacalnego, czego możemy doświadczyć w naszym codziennym życiu - dodała.
Dobre miejsce na europejską debatę
W wystąpieniu von der Leyen znalazły się odwołania do miejsca, w którym odbywa się Kongres. Międzynarodowe Centrum Kongresowe to część katowickiej Strefy Kultury – spektakularnego przedsięwzięcia zrealizowanego przy znacznym wsparciu funduszy unijnych na terenach byłej kopalni węgla kamiennego.
- Czyż istnieje lepsze miejsce na debatę o odbudowie Europy? - pytała retorycznie szefowa KE. - Przykład Katowic pokazuje nam, jak ogromne możliwości stwarza transformacja gospodarcza.
Wątki poruszone w wystąpieniu rozwinęła dyskusja z udziałem europejskich i polskich polityków moderowana przez Jerzego Buzka, byłego przewodniczącego Europarlamentu, przewodniczącego Rady EEC. Debata ta wyznacza z kolei tematy, które znajdą kontynuację w prawie stu wydarzeniach kolejnych dni Europejskiego Kongresu Gospodarczego obejmujących szerokie spektrum problemów zmieniającej się gospodarki, Europy i świata.