Trwa przegląd i ocena przepisów, w oparciu o które działają biogazownie. Dopiero po tym procesie możliwa będzie ocena, jakie kolejne działania są niezbędne, aby ułatwić rozwój sektora biogazu - mówi WNP.PL Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i środowiska.
- Rozwój instalacji wykorzystujących biogaz do produkcji energii elektrycznej, cieplnej lub biometanu może stanowić uzupełnienie krajowego miksu energetycznego, wpłynie na zmniejszenie zapotrzebowania na zewnętrzne dostawy paliw, a także pozwoli wytworzyć wartość dodaną dla lokalnych społeczności przez zapewnienie czystej energii, wytworzonej przy wykorzystaniu lokalnych substratów - mówi WNP.PL Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i środowiska.
Jak dodaje, mając świadomość miejscowo występujących ograniczeń w zakresie przyłączeń instalacji odnawialnych źródeł energii, w tym także instalacji wytwarzania energii elektrycznej z biogazu, Ministerstwo Klimatu i Środowiska dostrzega konieczność podejmowania działań służących poprawie tej sytuacji.
Z uwagi na fakt, że zdecydowana większość biogazowni powstaje na obszarach wiejskich, stanowiąc element dywersyfikacji przychodów rolniczych, działania te podejmowane są w ścisłej współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Miłosz Motyka przypomina, że charakterystyka pracy biogazowni i związane z tym możliwości wprowadzenia preferencji w procesie przyłączeniowym znalazły się w przepisach ustawy z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.
Ustawa ta przewiduje, że w drodze wyjątku, przy braku dostępności pełnej mocy przyłączeniowej zawartej we wniosku o określenie warunków przyłączenia do sieci, wnioskodawca uzyskuje możliwość przyłączenia biogazowni do sieci elektroenergetycznej na szczególnych zasadach. Uzgodnione między wytwórcą energii i Operatorem Systemu Dystrybucyjnego (OSD) ograniczenia w zakresie możliwości wprowadzenia do sieci energii elektrycznej wytworzonej w biogazowni są następnie ujmowane w umowie o przyłączenie do sieci.
- Przepisy umożliwiają zastosowanie alternatywnego trybu przyłączenia biogazowni do sieci w przypadku braku dostępności pełnych mocy przyłączeniowych, a zatem ich celem jest zmniejszenie liczby odmów przyłączenia do sieci elektroenergetycznej biogazowni, uwzględniając przy tym elastyczność związaną z możliwościami magazynowania (sensu largo) i charakterystyką pracy tego typu źródeł - dodaje Miłosz Motyka.
Zwraca przy tym uwagę, że Ministerstwo Klimatu dostrzegając problem przyłączeń instalacji OZE do sieci elektroenergetycznej w ustawie z 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, wprowadziło mechanizm tzw. cable pooling, który ma służyć optymalizacji wykorzystania mocy przyłączeniowych poprzez umożliwienie współdzielenia infrastruktury sieciowej.
Cable pooling ma pozwolić na przyłączenie nowych inwestycji i efektywniejsze wykorzystanie profilów wytwarzania energii w układzie dobowym, jak i sezonowym. Z tego mechanizmu mogą korzystać także biogazownie.
W tej nowelizacji zawarto ponadto rozwiązania służące promocji hybrydowych instalacji OZE, rozumianych jako instalacje, które składają się przynajmniej z dwóch różnych technologii OZE, wspartych magazynem energii i odpowiednim poziomem stopnia wykorzystania mocy w przypadku instalacji hybrydowych objętych systemem wsparcia.
- Zmiany w przepisach pozwolą na lepsze wykorzystanie sieci elektroenergetycznej i ograniczenie wydatków na jej rozbudowę. Połączenie instalacji o różnym profilu wytwarzania energii oraz dodatkowy wymóg uwzględnienia w instalacji magazynu energii oznacza większą stabilność podaży mocy do sieci elektroenergetycznej i mniej gwałtowne zmiany parametrów prądu - tłumaczy Miłosz Motyka.
Przypomina, że rozwój OZE wiąże się z koniecznością rozbudowy i modernizacji sieci dystrybucyjnych, co umożliwi odbiór wolumenów energii elektrycznej z istniejących, ale także planowanych instalacji OZE.
Jak podaje, w latach 2016-2019 inwestycje sieciowe operatorów systemów dystrybucyjnych i Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE) wyniosły 30,5 mld zł.
Z kolei w latach 2020-2025 największe przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się dystrybucją i przesyłem energii elektrycznej w Polsce zainwestują w infrastrukturę sieciową 52 mld zł.
- W zakresie zagadnienia przyłączeń biogazowni do sieci podejmowanych jest wiele działań, jednak warto zauważyć, że są one stosunkowo nowe i dopiero zaczynają funkcjonować na rynku. Dlatego nim podjęte zostaną decyzje, co do kolejnych aktywności w tym obszarze, niezbędna jest ewaluacja i ocena tych wyżej wspomnianych, na co potrzeba trochę czasu. Dopiero po tym procesie możliwa będzie ocena, jakie kolejne działania są niezbędne. W tym zakresie resort klimatu i środowiska również ściśle współpracuje m.in. z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi - tłumaczy Miłosz Motyka.
Miłosz Motyka zapewni, że resort klimatu analizuje możliwości wprowadzenia kolejnych działań usprawniających i uatrakcyjniających funkcjonowanie biogazowni.
- Przykładem może być trwająca obecnie analiza funkcjonowania systemu aukcyjnego, która wskazała o początkowo niewielkim, a obecnie niemal zupełnym braku zainteresowania aukcyjnym systemem wsparcia wśród instalacji tzw. surowcozależnych. Przedstawiciele branży wskazują, że podstawowym czynnikiem zniechęcającym ich do udziału w aukcjach jest możliwość niedostarczenia minimum 85 proc. energii określonej w ofercie, co będzie skutkowało nałożeniem kary przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki - dodaje Miłosz Motyka.
Przyznaje, że z uwagi na zmienne i niemożliwe do przewidzenia ceny surowców biomasowych wykorzystywanych w instalacjach biogazu i biomasy, inwestorzy nie są w stanie zaakceptować ryzyka związanego z przyszłym kosztem wytwarzania energii elektrycznej.
Tym samym elastyczność w aukcjach co do dostarczanej ilości energii oraz sankcja finansowa za brak realizacji oferty powodują brak zainteresowania udziałem w aukcjach lub późniejsze wycofanie się z systemu.
W raporcie końcowym zespołu ds. zwiększenia udziału zrównoważonej biomasy w krajowym systemie elektroenergetycznym i ciepłowniczym, działającego jako organ pomocniczy Ministerstwa Klimatu i Środowiska, w pracach którego brało udział 102 przedstawicielek i przedstawicieli administracji rządowej, przedsiębiorców, podmiotów uczestniczących w łańcuchu dostaw dla sektora, organizacji branżowych, jednostek finansowych oraz sektora nauki, w tym uczelni i instytutów badawczych, sformułowano m.in. postulat zbyt małej elastyczności systemu aukcyjnego pod względem poziomu dostarczonej energii.
- Aby zwiększyć dynamikę rozwoju sektorów biogazu i biomasy oraz uatrakcyjnić system aukcyjny, zdecydowaliśmy o podjęciu działań służących modyfikacji tego systemu - informuje Miłosz Motyka.
Zapewnia, że dla minister klimatu ważna jest kontynuacja dialogu z branżą w ramach porozumienia o współpracy na rzecz rozwoju sektora biogazu i biometanu.
Miłosz Motyka podkreśla, że należy mieć świadomość, że toczące się prace na forum unijnym choćby w zakresie zmian dyrektywy ściekowej, mogą wpłynąć na potrzebę dodatkowych regulacji w obszarze np. biogazowi działających na instalacjach oczyszczalni ścieków. Jednak przepisy te, są wciąż przedmiotem prac Komisji Europejskiej.
- Kolejne planowane działania będą z pewnością podejmowane w zakresie wzmacniania wsparcia finansowego dla wytwórców biogazu i biometanu. Mowa tu o zarówno wsparciu operacyjnym, związanym ze zwiększeniem wielkości instalacji objętych wsparciem dla sprzedaży biometanu, w którym (z uwagi na wymagania w zakresie udzielania pomocy publicznej) konieczne będzie utworzenie systemu aukcyjnego - zaznacza Miłosz Motyka.
Przypomina, że w ramach środków Funduszu Modernizacyjnego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (jako Operator Funduszu), przygotował i proceduje od stycznia 2023 r. program priorytetowy "Energia dla wsi". Budżet programu wynosi 1 mld zł.
Celem programu jest wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenie gmin wiejskich i wiejsko-miejskich.
Program dotyczy budowy instalacji odnawialnego źródła energii o mocy elektrycznej powyżej 10 kW nie większej niż 10 MW instalacji fotowoltaicznych, instalacji wiatrowych, elektrowni wodnych oraz instalacji wytwarzania energii z biogazu rolniczego o mocy elektrycznej powyżej 10 kW nie większej niż 10 MW i cieplnej powyżej 150 kW i nie większej 30 MW.
Z funduszy można pozyskać także środki na magazyny energii.
Nabór wniosków w ramach Programu zakończono 29 lutego 2024 r. Wpłynęło 370 wniosków o dofinansowanie, w tym 206 biogazowni. Już zawarto 30 umów o dofinansowanie.
Z raportu "Biometan w Polsce. Rosnąca rola biometanu w transformacji energetycznej" przygotowanym przez firmę doradczą Strategy& (będącej częścią sieci PwC) wynika, że obecnie w Polsce biogaz produkowany jest w ok. 380 instalacjach o sumarycznej mocy elektrycznej około 280 MW, a największy udział w całości stanowią biogazownie komunalne.
Autorzy raportu zwrócili uwagę, że Polska posiada jednak znacznie większe możliwości, potencjalnie na ponad 300 dużych oraz ok. 800 średnich instalacji. Zauważono, że obecnie wykorzystuje się jedynie około 3 proc. całkowitego potencjału produkcji biogazu.
O tym, że potencjał biogazowni jest duży, świadczą przykłady sąsiednich państw. Liczba biogazowni rolniczych w Niemczech sięga prawie 10 tys., a w Czechach - 1 tys.
Wiceminister Miłosz Motyka weźmie udział w XVI Europejskim Kongresie Gospodarczym w sesjach "Biogaz" oraz "Energetyka odnawialna i sektor rolny".
Oglądasz archiwalną wersję strony Europejskiego Kongresu Gospodarczego.
Co możesz zrobić:
Przejdź do strony bieżącej edycji lub Kontynuuj przeglądanie
