- Zielona transformacja jest szansą dla Polski na rozwój innowacyjnych branż, jak produkcja baterii czy recykling surowców strategicznych - podkreśla w rozmowie z portalem WNP.PL Paweł Jarski, szef Grupy Elemental.
Jak z perspektywy firmy przedstawia się kwestia dostępności niezbędnych surowców - na polskim i szerzej, na unijnym rynku?
- Z perspektywy Grupy Elemental dostępność surowców strategicznych na rynku unijnym jest bardzo ograniczona. Udokumentowane rezerwy geologiczne metali ziem rzadkich w Europie to zaledwie około 1 proc. światowych zasobów, a udział Unii Europejskiej w ich faktycznym wydobyciu jest marginalny.
Ponad 70 proc. pierwiastków strategicznych zidentyfikowanych przez Unię pochodzi z importu, głównie z Chin, które kontrolują 3/4 globalnego rynku. Złoża litu, kobaltu czy grafitu na Starym Kontynencie są niewielkie w skali światowej i nie wystarczą do zaspokojenia rosnących potrzeb. Dlatego kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa surowcowego Polski i Europy ma rozwój gospodarki obiegu zamkniętego, a więc także recyklingu, w którym Elemental Holding jest liderem.
Jak inwestycja firmy Elemental Holding w Zawierciu w pierwszy w tej części Europy zakład do recyklingu baterii litowo-jonowych i katalizatorów wpłynie na rynek?
- Inwestycja Grupy Elemental w Zawierciu będzie miała strategiczne znaczenie dla rynku recyklingu baterii i metali z grupy platynowców, nie tylko w Polsce, ale w całym regionie.
Zakład, który ruszy w tym roku, będzie jednym z pierwszych i największych tego typu obiektów w Europie. Rocznie ma przetwarzać około 12 tys. ton baterii. Odzyskane w Zawierciu metale szlachetne (platyna, pallad, rod) oraz lit, kobalt i nikiel będą mogły być wykorzystane ponownie jako materiał do produkcji nowych akumulatorów.
W ten sposób skróci się łańcuch dostaw i zmniejszy zależność od surowców z importu. Budowanie bezpieczeństwa i pewnej niezależności Europy jest koniecznym warunkiem dla bycia konkurencyjną i zrównoważoną gospodarką. Projekt powstaje z zachowaniem najwyższych standardów środowiskowych i wpisuje się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym.
Jak zapewnić bezpieczeństwo surowcowe Polski? Jakie działania i inwestycje są tutaj kluczowe? Jakie są szanse i zagrożenia w tym obszarze z perspektywy Elemental Holdingu?
- Z punktu widzenia bezpieczeństwa surowcowego Polski kluczowy jest rozwój recyklingu pierwiastków strategicznych, takich jak metale ziem rzadkich z elektroodpadów, baterii samochodowych czy katalizatorów.
Trzeba maksymalizować odzysk wartościowych materiałów, za które już raz zapłaciliśmy, a które po zużyciu mogą być ponownie wykorzystane. Odzyskiwanie surowców z recyklingu jest nie tylko bardziej opłacalne od wydobycia, ale też kilkudziesięciokrotnie mniej emisyjne.
Prognozy wskazują, że do 2040 roku aż 80 proc. materiałów do produkcji baterii litowo-jonowych ma pochodzić z recyklingu. Duże szanse dla Polski stwarza inwestycja Grupy Elemental w Zawierciu. Niezwykle pomocne jest budowanie całego ekosystemu recyklingowego, który poprzez konkretne zachęty, systemowe rozwiązania czy współpracę pomiędzy różnego rodzaju podmiotami może zwiększać docelowo wolumen odzyskiwanych surowców na terenie kraju.
Elemental Holding koncentruje się na odzyskiwaniu metali krytycznych, w przypadku których na świecie dostępne są ograniczone zasoby naturalne. Jakie przedsięwzięcia i inwestycje firma planuje na kolejne lata?
- W najbliższych latach Elemental będzie nadal umacniał swoją pozycję globalnego lidera recyklingu metali z grupy platynowców oraz elektroodpadów. Firma już teraz posiada 55 spółek zależnych z ponad 50 zakładami zbiórki i przetwarzania odpadów w Europie, USA i Azji.
W ubiegłym roku przejęliśmy amerykańską firmę Colt Recycling, co pozwoli nam stać się jednym z 5 największych graczy w USA w segmencie e-waste. Stale analizujemy możliwości akwizycji na rynkach obu Ameryk, Azji i Afryki.
Zamierzamy także wprowadzić zagranicznych partnerów do swoich inwestycji w Zawierciu, takich jak Mitsubishi Corporation czy Huawei w rafinacji platynowców. Stworzyliśmy również joint venture z Ascend Elements, w oparciu o które będziemy chcieli rozwijać technologię ekstrakcji litu, a w dalszej kolejności pozostałych metali bateryjnych, tj. niklu i kobaltu.
Celem tych partnerstw jest poszerzenie dostępu do nowych rynków i technologii oraz tworzenie warunków koniecznych do dynamicznego wzrostu organicznego. W ramach joint venture planujemy również stworzenie w przyszłości kolejnego zakładu odzyskującego surowce niezbędne do tworzenia baterii dla elektromobilności, tym razem na terenie Niemiec.
Elemental Holding dynamicznie się rozwija. Fot. mat. pras.Jak można ocenić rozwój niskoemisyjnych gałęzi przemysłu w Polsce, w tym e-mobilności i recyklingu? Czy w tym obszarze Polska ma szansę zająć istotne miejsce na europejskim rynku?
- Rozwój niskoemisyjnego przemysłu w Polsce, w tym branży e-mobility i recyklingu, nabiera tempa. Nasz kraj jest już drugim po Chinach największym producentem baterii litowo-jonowych na świecie, które stanowią ponad 2,4 proc. polskiego eksportu.
Szacuje się, że do 2027 roku będziemy szóstym producentem akumulatorów na świecie, zwiększając swoje moce. W obszarze recyklingu strategicznych metali i elektroodpadów działają takie organizacje jak Elemental z zakładami w Europie, USA i Azji.
Inwestycja tej spółki w Zawierciu stworzy jeden z pierwszych i największych w UE zakładów recyklingu baterii do aut elektrycznych oraz katalizatorów. Polska ma duży potencjał do stania się liderem urban miningu w Europie, odzyskując cenne surowce z odpadów, które potem posłużą do produkcji nowoczesnych urządzeń i technologii. Wymaga to jednak sprzyjających regulacji i wsparcia publicznego.
Jak obecnie realizowana w UE transformacja energetyczna i Europejski Zielony Ład mogą wpłynąć na konkurencyjność europejskiego, w tym polskiego przemysłu, w kontekście tego, co dzieje się w innych częściach świata, w tym w Azji? Czy tempo zmian narzuconych w UE nie jest zbyt szybkie? Jakie mogą być tego konsekwencje z perspektywy bezpieczeństwa surowcowego?
- Restrykcyjne regulacje klimatyczne wprowadzane w UE w ramach Zielonego Ładu niosą ze sobą ryzyko utraty konkurencyjności europejskiego przemysłu. Wysokie koszty energii i produkcji, wynikające z polityki dekarbonizacji, mogą powodować przenoszenie zakładów poza UE, do krajów o niższych standardach środowiskowych, jak na przykład Chiny.
Import wysokoemisyjnych produktów z Azji będzie podważał ideę neutralności klimatycznej. Zbyt szybkie tempo odchodzenia od paliw kopalnych może też zagrozić bezpieczeństwu energetycznemu, bo OZE nie są jeszcze w stanie zaspokoić całego zapotrzebowania. Warto też pamiętać, że surowce kopalne są też szeroko wykorzystywane jako substraty w przemyśle metalurgicznym, chemicznym i farmaceutycznym.
Z drugiej strony zielona transformacja jest szansą dla Polski na rozwój innowacyjnych branż, jak produkcja baterii czy recykling surowców strategicznych. Aby jej nie zaprzepaścić, UE powinna wprowadzić mechanizmy ochrony rodzimego przemysłu - np. opłaty ekologiczne dla importu i zakaz wywozu cennych odpadów, a także wesprzeć firmy inwestujące w niskoemisyjne technologie. Ważne, by utrzymać wysokie standardy środowiskowe, ale nie kosztem konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw.
Rozmawiał: Jerzy Dudała
Oglądasz archiwalną wersję strony Europejskiego Kongresu Gospodarczego.
Co możesz zrobić:
Przejdź do strony bieżącej edycji lub Kontynuuj przeglądanie
